Debian'ın 11 numaralı sürümü olan Bullseye'ın kararlı versiyonu 14 Ağustos Cumartesi günü yayınlandı ! Bu heyecan verici olayın üzerinden henüz saatler geçmişken Debian'ın bu çok beklenen sürümü nasıl kurulur, beraber inceleyelim.
Debian 11 Disk Kalıbının İndirilmesi
Debian 11 disk kalıbını buradaki adresten indirelim.
Kurulum Başlat butonu ile makinemizi başlatalım.
Graphical Install seçeneği ile devam edelim.
Bu aşamada belirleyeceğimiz sistem dili, kullanım aşamasında deneyimimizi oldukça etkileyecek bir opsiyon olduğundan dikkatli karar verilmelidir.
Türkçe kurulan dağıtımlar çoğunlukla dil desteği açısından Türkçe'yi kapsamayan yazılımlar için çeşitli kurulum/kullanım sorunlarına sebep olduğundan önerimiz, sorunsuz bir kullanıcı deneyimi için İngilizce seçeneğinin tercih edilmesidir.
İngilizce seçeneği ile devam edelim, sonrasında gelecek olan lokasyon bilgilerini de son adım Türkiye olacak şekilde dolduralım.
Eğer Türkçe Q dizilimine sahip bir klavyeye sahipseniz bu aşamada Türkçe Q klavye dizilimini tercih edebilirsiniz.
Başlangıç ayarlarını tamamladıktan sonra konfigürasyonun tamamlanmasını bekleyelim.
Konfigürasyon tamamlandıktan sonra makine ve kullanıcı ayarlarını belirleyelim.
Eğer sanal makinenizi bir alan adına dahil etmek istemiyorsanız bu adımı boş bırakarak devam edebilirsiniz.
Root kullanıcı parolamızı belirleyelim.
Kişisel kullanıcımızı oluşturmak için istenilen bilgileri dolduralım.
İsteğe bağlı olarak bu adım sahte veri ile doldurulabilir ya da boş bırakılarak devam edilebilir.
Sisteme giriş yapacağımız kullanıcı adını belirleyelim.
Oluşturduğumuz kullanıcıya ait parolayı belirleyelim.
Tavsiye edilen disk seçenekleri ile devam edelim.
Tüm ayarları eksiksiz doldurduktan sonra son adım olan sistemin kurulmasını bekleyelim. Bu adımda sistemin kurulması fiziksel bilgisayarınızın kaynakları ve diskinizin hızı ile doğru orantılı olarak daha uzun/kısa sürecektir.
Sistem kurulumu adımında bize sorulan apt paket yöneticisi yapılandırmasını aşağıdaki seçenekler ile yapılandıralım.
Debian 11'i hangi opsiyonlarla kullanmak istediğimizi işaretleyelim. İsteğe bağlı olarak kendi istediğiniz seçeneklerle kendi Debian 11'inizi oluşturabilirsiniz.
GRUB boot loaderı kurmak için Yes seçeneği ile devam edelim.
GRUB boot loader'ın nereye kurulacağını seçelim. Sanal makinede tek parça bir disk yapılandırdığımız için önümüze çıkan tek seçenek çıkmakta ancak birden fazla disk bölümü ile kurulum yapan okuyucularımız kurmak istediği başka bir disk bölümünü kurulum için işaretleyebilir.
Ve son ! Debian 11'i başarı ile kurduğumuzun göstergesi olan son kurulum adımını da geçerek Debian'ın yeni sürümünü karşılayalım !
Kurulum adımında oluşturduğumuz kullanıcımızı seçerek giriş yapalım.
Debian'ın son sürümü olan Debian 11 Bullseye'ı başarı ile sanal makinemize kurduk ve doğru ayarlarla yapılandırdık. Burdan sonraki deneyim tamamen sizin ihtiyaçlarınız ve istekleriniz doğrultusunda şekillenecek !
VirtualBox kurulumu ve temel ayarları yapıldıktan sonra sunucu sağ üstteki yeşil Başlat butonu ile başlatılır. Eğer gelen ekranda tekrar ISO seçilmesi istenirse, ilgili dosya seçilir ve devam edilir.
Yön okları ile dil tercihi yapılır. Enter ile devam edilir.
"Install" veya "Install with Graphical User Interface" seçeneğini seçip, enter denilerek devam edilir.
GNU/Linux üzerinde çalışan sistemlerde kurulacak olan yazılımların bir çoğunun İngilizce bağımlılığı bulunmakta ve Türkçe sistemler üzerinde sorun yaratabilmektedir. Bu sebepten ötürü sunucuların İngilizce kurulması daha uygun olacaktır.
Buradan sonrası için yalnızca belirtilen seçenekler seçilerek devam edilmesi yeterlidir.
Sistem dili İngilizce olsa bile klavye tipi Türkçe Q klavye olarak seçilebilir. İstendiği takdirde seçim bu yönde yapılabilir.
Bu adımda sunucunun adı belirlenmektedir. İsteğe bağlı olarak değiştirilebilmekte olup tercihen sunucunun işletim sistemi gözetilerek verilebilir.
Bu adım boş olarak geçilebilir.
Kullanıcı oluşturma adımının başlangıcı olarak kullanıcının tam adı kurulum adımlarından biri olarak önümüze gelmektedir. İstenildiği takdirde bu kısım kişisel bilgilerle doldurulabilir ya da boş bırakılabilir. Ayrıca bu adımı boş bırakarak geçmek de mümkündür.
Tam adı girdikten sonra giriş yapacağımız kullanıcı adını belirtmemiz gerekmektedir.
Parola adımı bizim için en önemli adımlardan biridir. Çünkü parolamız olmadan giriş yapamayız ve sistem üzerinde yetkili kullanıcı izni gerektiren işlemleri gerçekleştiremeyiz.
Yetkili kullanıcı işlemleri bu süreçte çokça kullanılacağından ve ortam yerel olup kimse tarafından erişilemeyeceğinden parolanın kısa verilmesi tercih edilebilir.
Kullanıcı oluşturma adımını tamamladıktan sonra sıra disk bölümleme adımlarına gelmektedir. Yeni kullanıcılar için tavsiye edilen seçeneği seçip devam edelim.
Tüm ayarları yaptıktan sonra artık son adım olarak sistem kurulmasını bekleyebiliriz.
Kurulum tamamlandıktan sonra sunucu otomatik olarak yeniden başlayacaktır. Sonrasında gelen GRUB ekranında Pardus GNU/Linux seçilerek devam edilir.
Sunucu açıldıktan sonra kurulum adımında belirlediğimiz kullanıcı ve parola ile giriş yapabiliriz.
Bu aşamada önceden Sanal Makine üzerinden ayarların gösterildiği ve ISO dosyalarının indirildiği GNU/Linux dağıtımlarının, VirtualBox yardımı ile kurulumu anlatılmaktadır.
1.Dil seçimi yaparak ilerleyiniz. Sunucu sistemler için kurulum yapıyorsanız "English-İngilizce" seçmeniz ileride yaşanabilecek sorunları önlemeye yönelik kesinlikle tercih edilmelidir.
2. Konum seçimi yaparak ilerleyiniz. Bir önceki ekranda seçilen dil ayarlarına göre otomatik konum gelmektedir. “diğer” seçeneği ile farklı bir konum tanımlayabilirsiniz.
3. Kullanılacak klavye düzenini seçerek ilerleyiniz.
4. Ağda bilgisayarınızın adını benzersiz kılacak bir makine adı belirleyiniz.
5. Etki alanı adınızı tanımlayınız, herhangi bir etki alanına dahil değilseniz veya bu konuda bilginiz yoksa boş bırakınız.
6. Kurulacak sistemdeki oluşturulacak kullanıcının tam adını giriniz.
7. Yeni oluşacak hesap için kullanıcı adı belirleyiniz.
8. Tanımlanan kullanıcı için parola belirleyiniz.
9. “Yardımcı ile – diskin tamamını kullan” seçeneği ile kurulum aracı sizin yerinize tüm bölümlemeyi yapacaktır. Seçili diski tamamen biçimlendirerek kurulum başlayacaktır.
Otomatik bölümleme haricinde bir disk tanımlaması için “Elle” seçeneğini kullanabilirsiniz. Bu seçenek ile işletim sistemi için gerekli tüm bölümleri elle oluşturmanız gerektiğini unutmayınız.
10. Kurulum yapılacak diski seçerek ilerleyiniz.
11. Disk bölümleme yapısını seçerek ilerleyiniz. Tüm dosyaların tek bölümde kurulması önerilmektedir.
12. Seçimler sonucunda oluşan yapıya onay vererek ilerleyiniz.
13. Değişiklikleri kaydederek ilerleyiniz.
14. Pardus önyükleyicisinin kurulumu için onay vererek ilerleyiniz. Bu işlem sonrasında Pardus kendi önyükleyicisini kuracak, daha önce kurulu olan sistemleri okuyarak açılış ekranında seçiminize sunacaktır.
15. Grub önyükleyicisinin kurulacağı diski seçiniz.
16. KURULUM TAMAMLANDI!
Bu aşamadan sonra kurulum ortamını (DVD, USB, vb.) cihazınızdan çıkarmayı unutmayınız.