Cron, Linux işletim sistemlerinde komutları belirli aralıklarla otomatik olarak çalıştırmak üzere kullanılan standart bir yardımcı programdır. Her dakika cron servisi o dakika için zamanlanan bir komut olup olmadığını kontrol eder. Komut olması durumunda çalıştırılır. Cron ile sistem genelinde olduğu gibi kullanıcılar da yetkilerinin olması durumunda kendi zamanlanmış görevlerini tanımlayabilirler.
Sistem geneline ait işler /etc/crontab
dosyasında tutulur. Bu dosyanın içeriği cat
komutu ile görüntülenebilir.
Dosyanın içeriğinde bir zamanlanmış görevin nasıl yazılması gerektiğini gösteren aşağıdaki satır da yer alır.
Zamanlanmış bir görev yazılırken tarih ile ilgili sutünlara "*" sembolü konularak, zamanlanmış görevin o alandaki her değer için çalıştırması sağlanır. Her bir sutün için "-" sembolü ile aralık, "," sembolü ile birden fazla değer ve "/" sembolü ile o işin periyodik olarak çalışacağı belirtilir.
Her gün saat 12'de çalışacak zamanlanmış görev:
Her gün saat 8'de ve 14'de çalışacak zamanlanmış görev:
10 dakikalık periyotlarla çalışacak zamanlanmış görev:
Hafta içi günler sabah 9 akşam 18 arası her saat çalışacak zamanlanmış görev:
Saatlik yapılan zamanlanmış görevler /etc/cron.hourly
dizininde, günlük yapılan zamanlanmış görevler /etc/cron.daily
dizininde, haftalık yapılan zamanlanmış görevler /etc/periodic/weekly
dizininde, aylık yapılan zamanlanmış görevler /etc/periodic/monthly
dizininde tanımlanır.
Yukarıdaki örnekler sistem genelinde kullanılan /etc/crontab
dosyasında tanımlanarak yapıldı. İstenmesi durumunda her kullanıcı kendi zamanlanmış görevlerini crontab
komutu ile yönetebilir.
-l paremetresi ile var olan zamanlanmış görevler listelenir.
-e paremetresi ile zamanlanmış görevler düzenlenir.
crontab
komutu ile eklenen zamanlanmış görevler için kullanıcı belirtilmez, zamanlanmış görevi komutu çalıştıran kullanıcı çalıştırır.
-u parametresi ile root kullanıcısı başka kullanıcılar için zamanlanmış görev ekleyebilir.
/etc/cron.allow
dosyası oluşturularak zamanlanmış görev kullanabilecek kullanıcılar belirtilir. Bu dosyada yer almayan kullanıcılar zamanlanmış görev oluşturamaz.
/etc/cron.deny
dosyası oluşturularak zamanlanmış görev kullanamayacak kullanıcılar belirtilir. Bu dosyada yer alan kullanıcılar zamanlanmış görev oluşturamaz.
at, Linux işletim sistemlerinde komutları belirli bir zamanda otomatik olarak çalıştırmak üzere kullanılan standart bir yardımcı programdır. Cron'un aksine tekrarlı işler için kullanılmaz.
Kısaltma
İngilizce
Türkçe
Açıklama
m
Minute
Dakika
0-59 arası bir değer alır.
h
Hour
Saat
0-23 arası bir değer alır.
dom
Day of Month
Ayın Günü
0-31 arası bir değer alır.
mon
Month
Ay
1-12 arası bir değer alır.
dow
Day of Week
Haftanın Günü
0-7 arası bir değer alır. 0 ve 7 pazar günüdür.
user
User
Kullanıcı
command
Command
Komut