En Temel Komutlar

Hedefler

• Terminal üzerinde komutları kullanabilmek.

Anahtar Kelimeler

• echo, cat, pwd, ls, cd

• history, clear

• whoami

echo

echo komutu en temel komutlardan birisidir. kabuk üzerinde yazdırma işlemi yapmak istediğiniz durumlarda kullanabilirsiniz.

En basit uygulamalarından birisi terminal ekranına yazı yazmak olarak düşünülebilinir. Aşağıdaki komut ve sonrasındaki string değeri ile ekrana "Merhaba Dünya" çıktısı verilebilmektedir.

echo "Merhaba Dünya"

Çevre değişkenlerinin değerleri bu komut işle ekrana yazdırılabilir.

echo $PATH
isim="pardus_kullanıcı"
echo $isim

İleriki bölümlerde detaylı görülecek olan operatörler kullanarak herhangi bir dosyanın içerisine bu yazıyı yazabilirsiniz

echo "Dosya içerisinde Merhaba Dünya" >> /opt/ornekicerik.txt

cat

cat komutu, genellikle kabuk üzerinde dosyaları birleştirmek veya dosya içeriğini yazmak için kullanılan bir komuttur. En basit uygulaması herhangi bir dosyanın ekrana yazılması olarak düşünebiliriz.

cat /opt/ornekicerik.txt
cat /etc/hosts

cd

cd komutu, kabuk üzerinde bulunduğunuz dizinden başka bir dizine geçmenizi sağlamaktadır. Ve en basit uygulaması olarak komut sonrasında gidilmek istenen yol şeklinde kullanılmaktadır. Örneğin /etc klasörüne gitmek isterseniz aşağıdaki gibi kullanmanız gerekmektedir.

cd /etc

Bu şekilde ilgili klasöre geçiş yapılabilmektedir.

cd komutuna herhangi bir dizin argüman olarak verilmediğinde o anki kullanıcının ev dizinine yani $HOME değişkeninde tanımlı olan dizine gider.

echo $HOME
cd 

Ev dizini aynı zamanda ~ (tilda) işareti ile de ifade edilebilir.

cd ~

pwd

pwd komutu, kabuk üzerinde iken, dosya sistemi üzerinde tam olarak hangi konumda olduğunuzu göstermektedir. Bu kavram yeni başlayan arkadaşlar için biraz ilginç gelebilir ama çoğu zaman hangi dizinde olduğunuzu bilemeyebilirsiniz. Özellikle BASH yerine SH kullandığınızda uçbirim ekranında da bu ipucuya ulaşamayacaksınız. pwd komutunun tek başına kullanımı ile bulunduğunuz yolun adresini uçbirim ekranına düşürebiliyorsunuz.

cd /tmp
pwd
cd /var/log
pwd

ls

ls komutu, kabuk üzerinde bulunduğunuz konumdaki dosyaları listelemektedir. (pratikte dizinleri ve kısayolları da görmektesiniz ama aslında hepsi birer dosya) Ve daha önce öğrendiğimiz komutlara ek olarak, genellikle kullanımı sırasında parametreleriyle birlikte kullanılmaktadır. Bu parametreler daha sonra detaylandırılabileceği gibi basitçe a (gizli dosyaları da göster), l (alt alta sırala), t(zamana göre sırala), r (terse göre sırala) özetlenebilir.

En basit uygulaması bulunduğunuz dizindeki tüm dosyaları değişim zamanına göre listelemek için aşağıdaki komut kullanılabilmektedir. Parametreleri aşağıdaki iki farklı şekilde de kullanabilirsiniz:

ls -latr 
ls -l -a -t -r

Ayrıca ls komutunun bir diğer kullanımı da bulunduğunuz dizinde değil de, herhangi bir dizin içerisindeki dosyaların listelenmesidir. Bunun için aşağıdaki gibi komut ve parametreden sonra yol adresini yazmanız gerekmektedir.

ls -latr /etc/ 

history

Hiçbir seçenek olmadan, geçmiş listesini satır numaralarıyla görüntüler. Her bir kabuğun kendine ait geçmişi tutulur. Kabuktan çıkış yapılırken bellekte tutulan bu geçmiş, kullanıcının ev dizinindeki .bash_history dosyasına kaydedilir.

clear

Terminal ekranını temizler.

Lab

1. isim adlı bir değişlene bir isim tanımlanarak bunun ekrana yazdırılması

2. isim ve soyisim değişkenleri tanımlanarak bunlara birer değeri verilmeli, bunların birleştirilmiş halleri bir kisi değişkenine eşitlenmeli ve kişi değişkeni ekrana yazdırılmalı.

3. /home/ dizininde iken /etc/systemd/system dizinine tek komut ile gidilmeli.